Düzköy Çayırbağı Beldesi'nde 7 yıl görev yapan Felsefe Öğretmeni SERANDER’İN KİTABINI YAZDI:

Düzköy Çayırbağı Beldesi'nde 7 yıl görev yapan Felsefe Öğretmeni SERANDER’İN KİTABINI YAZDI:
“Karadeniz’in incisi SERANDER (Nayla)”

Trabzon’da felsefe öğretmenliği yaptığı 7 yıl boyunca Karadeniz bölgesi kırsalında bulunan ahşap halk mimarisinin en güzel örneklerinden olan Seranderlerle ilgili araştırma yapan Atalay Yılmaz’ın “Anılar sandığı, suskun yalnızlık, hüzünlü tarih: Karadeniz’in İncisi SERANDER-Nayla” adlı kitabı 8.yılın sonunda yayınlandı.

“Serander”* adlı kitap her şeyden önce bu konu ile ilgili temel bir başvuru yapıtı niteliğinde. Çünkü seranderlere ilişkin kaynak bulmak hemen hemen imkansız. Kitap, öncelikle bu boşluğu hakkını vererek dolduruyor. Alan araştırmasıyla, Seranderlerin kategorilere ayrıştırılması, açık ve yalın anlatımıyla, anlatımların görsel malzemelerle desteklenmesiyle, seranderin tarihine ilişkin çarpıcı bilgilerle, içeriğinin zenginliği ile, illerin ayrı ayrı ele alınmasıyla, bol fotoğraflarıyla kitap gerçekten oldukça doyurucu ve temel bir başvuru kaynağı niteliğinde. 4 ildeki yüzlerce seranderlerden derlenmiş ve kitapta ayrı bir yer verilen “Serander süslemeleri” bile kitap için ne kadar emek harcandığının açık bir göstergesi. Buna bir de seranderlerin teknik çizimlerini eklediğimizde kitabın değerin daha da artmakta.
Karadeniz’in İncisi SERANDER adlı kitap 9 ana bölümden oluşuyor: (İçindekiler için bkz: www.karadeniz-serander.ws.tc)
* Trabzon yöresi Klasik Tip Seranderler: Direk, teker, gövde, merdiven, iç yapısı; işlevi, teknik özellikleri.
* Çaykara-Dernekpazarı yöresi Köşk Tipi Seranderleri.
* Yomra-Özdil yöresi Seranderleri.
* Rize yöresi Seranderleri: Direk, teker, gövde, merdiven, iç yapısı; işlevi, teknik özellikleri.
* Artvin yöresi Seranderleri: Direk, teker, gövde, merdiven, iç yapısı; işlevi, teknik özellikleri.
* Ordu yöresi Seranderleri: Direk, teker, gövde, merdiven, iç yapısı; işlevi, teknik özellikleri.
* Süslemeler: Seranderin ızgara, gövde ve kapısındaki ahşap oyma süslemeleri.
* Seranderin tarihi, ortaya çıkış serüveni.
* Serander kültürü günümüzde nasıl yaşatılabilir?
Her bir bölüm çeşitli alt bölümlerle zenginleştirilerek ele alınmakta ve ortaya atılan her iddia, tez fotoğraflarla kanıtlanmaktadır. Bu anlamda kitabın ciddi bir saha araştırmasına, bilgiye dayandığı anlaşılmaktadır.
Kitabın en önemli bölümlerinden birisi “Serander kültürünün nasıl yaşatılabileceği”dir. Bu bölümde de yazar Türkiye’de bir ilk olarak seranderin günümüzde nasıl ve hangi işlevle kullanılabileceğine dair örnekler vermekte ve bunu görsel olarak desteklemektedir. “Geçmişte mısırın mekanı olan Seranderler günümüzde insanın mekanı haline getirilmeli” diyen yazar, seranderin konut-mekan olarak kullanılabileceğini belirtiyor. Kitapta “Geçmişin güzelliğini günümüz işleviyle buluşturmak gerektiği”ni dile getiren Atalay Yılmaz, “kimse artık mısırı kurutmak için Serander yaptırmıyor. Serander kültürünün yaşatılması için seranderin günümüz işlevine uyarlanması gerekiyor. Fakat bunu yaparken orijinal Serander mimarisine sadık kalınmalı, “serandere benzeyen yapılarla” bu kültür yozlaştırılmamalı” diyor. Kitapta Seranderin konut-mekan olarak Yayla evi, Yayla Kent, Kamping, Pansiyon, Site, Deprem Konutu, Depreme dayanıklı ev şeklinde kullanılabileceği, Villa, park ve bahçelere kurulabileceği ayrıntılı olarak ele alınıyor. Seranderleri “estetik bir obje-fenomen” olarak ele alan yazar “Seranderler sadece Karadeniz’in değil, kültür turizmi açısından Ege ve Akdeniz’in de incisi olmaya adaydır” demektedir.
Yazar aynı zamanda bir büyük seranderde kullanılan tüm tahtaların milimetrik ölçüsünü çıkararak Serander projeleri, orijinal geçme (boğaz-çatma) Seranderlerin kurulumu konusunda da çalışmalar yapmaktadır.
A-4 boyutunda, renkli, kuşe kağıda, 224 sayfa, 30 YTL olan kitabın, ayrıntılı bilgi ve içindekiler bölümüne
www.karadeniz-serander.ws.tc adresinden ulaşılabilir.
İletişim: web: www.karadeniz-serander.ws.tc e-mail: atalay.yilmaz@hotmail.com

* Serander: Karadeniz bölgesine özgü, tepesinde teker olan 4-6 ya da 8 direk üstüne oturtulan 4x5 m boyutlarındaki ahşap yığma tekniği ile yapılmış estetik mısır ambarı.

Atalay YILMAZ kimdir?:
1966 yılında Kars Akyaka’da doğdu. 1977 yılında ailesiyle birlikte İstanbul’a göç etti. Çayırova Orta Okulunu bitirdikten sonra Gebze Endüstri Meslek Lisesi’nden mezun oldu.
Yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü’nde tamamladıktan sonra 1989 yılında mezun oldu. 1990-1997 yılları arasında İstanbul ve İzmir’de reklam ajanslarında grafiker olarak çalıştı.
1997-1998 yıllarında özel bir dershanede Felsefe Grubu Öğretmeni olarak görev yaptı. 1998 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nda görev alarak Trabzon’un Düzköy (Haçka) ilçesi Çayırbağı (Sidıksa) Beldesi’ne Felsefe Grubu Öğretmeni olarak atandı. Burada 7 yıl boyunca görev yaptıktan sonra 2005 yılında İzmir’e tayin oldu.
Atalay YILMAZ, halen İzmir’de Karadeniz yöresine özgü “Serander” adlı yapının çeşitli proje çizim. Üretim ve kurulumları üzerinde çalışmalar yapmaktadır.